Ontdek de vier nationale parken van West-Zweden
West-Zweden telt vier nationale parken: Tresticklan, de Kosterzee, Tiveden en Djurö. Qua omgeving verschillen ze onderling erg sterk. Maar wat ze gemeen hebben is dat ze je allemaal op een weergaloze natuurbelevenig trakteren.
Alles samen zijn er in Zweden zo’n 30 nationale parken. Vier daarvan vind je in Västra Götaland. Hier heb je eindeloze mogelijkheden als je houdt van wandelen, fietsen, peddelen of als je op een andere manier van de natuur wil genieten.
1. Tresticklans Nationalpark
Op zoek naar een onversneden wildernisgevoel? Welkom in Tresticklan! Het nationale park ligt in de gemeente Dals-Ed in Dalsland, vlakbij de Noorse grens. Het natuurpark kan prat gaan op een van de grootste wouden van Zuidelijk Zweden, volledig zonder wegen of zonder bebouwing.
Je kan best van het park genieten te voet. Er zijn drie centrale wandelpaden waaruit je kan kiezen: Bråtaneleden, Bodalsvikenleden en Orshöjdsleden. Vul je longen met de zuiverste boslucht die ja kan vinden en bereid je voor op een heuvelachtige wandeling langs naaldbomen, rotskliffen en kleine meren.
Uitkijkpunten, braambessen en kanterellen
Onderweg kom je veel oude boerderijen tegen, sommigen zelfs uit de zeventiende eeuw. Je kan genieten van nog meer oud cultureel erfgoed, zoals de Glimmergruva aan het Stora Pylsanmeer, of de Orre-Bryngels grot. Een letterlijk en figuurlijk hoogtepunt is het uitkijkpunt Orshöjden, 278 meter boven de zeespiegel.
Langsheen langgerekte bergkammen liggen meren en plassen. Daar kan je braambessen plukken, orchideeën en dwergberken bewonderen. In de lente vind je hier bosanemonen. En in de herfst kan je er kanterellen plukken!
Elandenpark en gegidste wandelingen
Blijf even hangen bij de Dalslands Moose Ranch in Ed, twintig autominuten van Tresticklan. Zeg goeiedag aan de elanden, en pik een begeleide wandeling mee. Wie in de buurt wil logeren, raden we Vita Huset aan bij Le in Nössemark, of Hotell Dalsland en de Gröne Backe Camping in Ed.
Hoe raak je hier?
Tresticklan bereik je makkelijkst langs de oostelijke ingang. Volg de verkeersborden tussen Ed en Nössemark. Het is ongeveer 2,5 uur rijden vanuit Göteborg. Aan de parking vind je borden met uitleg over dieren, groen, topografie en wandelpaden.
De dichtstbije busstopplaats is Rävmarken, vier kilometer van de ingang van het park verwijderd. De bus vertrekt in Ed, waar je makkelijk met bus of trein uit Göteborg geraakt.
2. Kosterzee Nationalpark
De Kosterzee (Kosterhavet) is geen doordeweeks nationaal park. Hier vind je één van de twee levende koraalriffen die Zweden rijk is. In het zoute zeewater voelen massaal veel dier- en plantensoorten zich thuis die je nergens anders in Zweden vindt. Soms zie je zelfs een bruinvis (kleine walvis) voorbijzwemmen. In het park liggen veel kleine eilandjes, waar je vaak zeehonden ziet zonnebaden.
Midden in het nationale park ligt het vakantieparadijs Kosteröarna, een van de meest zonnige plaatsen in heel Zweden. Heerlijk om te wandelen, fietsen, peddelen, snorkelen, vissen en nog veel meer!
Thuis voor 12.000 soorten
De Kosterzee is Zwedens eerste maritieme natuurreservaat. Zoals in de mythe van Atlantis heeft ook de Kosterzee heel wat spannende dingen onder het wateroppervlak. Alles samen leven hier op land en in zee zo’n 12.000 verschillende soorten. Sommige zijn zelfs erg zeldzaam en tref je aan in een rif dat dwars door het nationale park loopt van noord naar zuid, met een diepte tot 247 meter.
Kust Event en Selin Charter bieden je begeleide boottrips, waarop je onder andere op garnalen kan vissen, naar zeehonden kijken of de vuurtorenwachter goeiedag zeggen op Ursholmen. Nog dichter bij het water? Huur dan een kajak of ga mee met een begeleide peddeltocht van Koster Adventures, Koster Kayak Tours en Skärgårdsidyllen.
Fotograaf: Roger Borgelid
Hoofdingang: Naturum
Aan de hoofdingang Naturum op Sydkoster kan je een interactieve tentoonstelling bezoeken, wandel- en snorkelkaarten bestuderen, of praten met deskundige gidsen die excursies organiseren. In een aquarium kan je naar zeesterren kijken en veel andere dieren die in de Kosterzee leven. Toegang is gratis.
Bezoek zeker ook de Kläpphagen, waar je kan lunchen. Fijne alternatieven op het vasteland zijn Daftö Resort, Lagunen Camping & Stugor, Strömstad Spa en Seläter camping.
Hoe raak je hier?
Het nationale park ligt in de gemeentes Strömstad en Tanum, en sluit aan bij het Ytre Hvaler Nationalpark in Noorwegen. Er zijn verschillende manier om er te geraken: Saltö, Rossö, Resö, Strömstad en Sydkoster. Een goed vertrekpunt is de hoofdingang Naturum Kosterhavet bij de haven van Ekenäs op Sydkoster. Vanuit Strömstad varen zeer geregeld boten naar Ekenäs, een trip van zo’n 40 minuten. In Strömstad raak je met trein, bus of auto. Reken op twee tot drie uur vanuit Göteborg.
3. Tivedens Nationalpark
Precies temidden van Zwedens twee grootste meren, Vänern en Vättern, ligt het nationale park van Tiveden: een paradijs voor iedereen die van natuur en avontuur houdt. Doorheen het park slingeren zich een aantal heerlijke wandeltrajecten, van één tot negen kilometer lang. Sommige daarvan lopen door moeilijk terrein.
Tiveden is zonder twijfel één van Zwedens mooiste natuurparken. De natuur lijkt linea recta uit een schilderij van John Bauer te komen, met diepe kloven en enorme rotsblokken, bedekt met donkergroen mos. Je vindt er ook veel kleine meertjes die je uitnodigen om te baden, vissen of peddelen.
Tussen elfjes en trollen
Weinig natuurgebieden zijn zo mytisch als Tiveden. Er hangt een echte trollensfeer in het bos. Hier zijn door de jaren heen veel verhalen verteld over elfjes en trollen, voorhistorische figuurtjes en reuzen die met grote rotsblokken naar elkaar gooiden. Allicht hebben een aantal plaatsen hun naam aan deze sagen te danken: de kleine en grote trolkerk, de Witzandgrotten, Stenkälla, Stigmanspasset, …
Picnic bij een bosmeertje
De tijd gaat snel midden in de natuur, en voor je het weet is het tijd voor een fika. Maar het wemelt hier gelukkig niet van de restaurants, dus neem je picnictas zeker mee. Er zijn veel heerlijke plaatsjes waar je je picnicmatje kan uitrollen.
Fotograaf: Lina Vestman
Hoe raak je hier?
De eenvoudigste manier om in Tiveden te geraken is met de auto langs de rijksweg 49 tussen Karlsborg en Askersund. Vanuit Göteborg moet je op zo’n drie uur rijden rekenen. Aan de parking zie je borden met uitleg. Het is helaas moeilijk om hier met het openbaar vervoer te geraken. Wil je hier overnachten, ga dan naar het Norrqvarn Hotell aan het Götakanaal, Braxmaviken Gård of Karlsborgs Camping. Hier kunt u meer accommodaties vinden in Karlsborg, en half uur rijden van Tiveden.
4. Djurö Nationalpark
Djurös is misschien een van de minder bekende nationale parken in Zweden. Het is een verzameling van 35 kleine eilandjes temidden van Vänerns archipel, helemaal van de buitenwereld geïsoleerd. Hier vind je niks aan commerciële activiteiten, geen vervoer, alleen de natuur en de stilte heersen hier.
Dennenbossen, korstmossen en blauwe bessenstruiken zwaaien hier de plak, samen met gladde rotsen en kiezelstranden. ’s Zomers lokken deze eilanden bootjes met gasten die willen genieten van de natuur en het water.
Wandelen van vuurtoren tot jachtvilla
Op het grootste van de eilanden vind je drie bebouwde plaatsen: Fyrplatsen, Djuröstugan en Jaktvillan. Midden op het eiland staan nog overblijfsels van wat vroeger velden en weiden waren. Tegenwoordig is er geen permanente bewoning meer. Zelfs het brandstation is niet meer bemand. Een fijn wandelpad leidt je voorbij voormalige huisjes, een uur stappen is dat langs duidelijke bordjes.
Woon als een vuurtorenwachter
Vroeger werd Djurö als een jachtpark gebruikt, met herten, hazen en korhoenen. Ook al is het bestand uitgedund, toch kan je hier nog damherten spotten die hier staan te grazen. Veel van de kleinere eilanden zijn beschermd gebied waar vogels nesten. Je mag deze eilandjes van april tot juli niet op.
Zowel Djuröstugan als Fyrvaktbostaden kan je huren als logies. Neem dan eerst contact op met de parkwachter. Daarbuiten zijn er verschillende gezellige hotels in Mariestad en Lidköping. Enkele aanbevelingen zijn Hotell Vänerport in Mariestad, evenals het Lugnåsberget Ekohotell en het Vristulvens Äventyrscenter, dat zich net buiten Mariestad bevindt.
Fotograaf: Foto: Lotta Samuelsson
Hoe raak je hier?
Djurö ligt ongeveer tien kilometer van het vasteland en behoort tot de gemeente Mariestad. De eenvoudigste manier om er te geraken is langs de haven van Malberg, aan Djurös noordzijde. Hier vind je ook een bord met uitleg over de eilanden, een wc en een plaats waar je vuur mag maken.
Taxiboten kan je bestellen bij Spikens vissershaven op Kållandsö, of in Mariestad. Beide plaatsen bereik je met de bussen van Västtrafik. Vanuit Göteborg is het ongeveer twee tot drie uur rijden met het openbaar vervoer of de auto. Ook Vänern Outdoor en Laxhall Hamnkrog organiseren boottochten naar Djurö.
Regels en veiligheid
Denk eraan om voor de natuur te zorgen en de regels en voorschriften met betrekking tot parkeren, vuur maken, overnachten, enzovoort, te volgen. Hier kunt u lezen welke regels van toepassing zijn in de respectievelijke nationale parken:
